Oxfam’ın yayımladığı ‘Eşitsizlik Virüsü’ raporu: Yoksulun toparlanması 10 yılı bulabilir

Uluslararası insani yardım örgütü Oxfam’ın yayınladığı rapora göre korona salgını, küresel çaptaki eşitsizlikleri çok büyük oranda artırdı. ‘Hileli ekonomiler’ pandemiyi lüks içinde atlatan zengin elite varlık akıtırken, pandeminin ön cephesinde yer alan emekçiler faturalarını ödemeye çalışıyor. Oxfam’ın raporu, milyarlarca insan yaşam savaşı verirken, yozlaşmış ekonomik sistemin, Büyük Buhran’dan bu yana yaşanan en kötü ekonomik durgunluk döneminde süper zenginler grubunun serveti kendi ellerinde toplamasına nasıl olanak sağladığını gösteriyor.

*Milyarderlerin toplam serveti Mart 2020 ile Aralık 2020 arasında 3 trilyon 900 milyar dolarlık artışla 11 trilyon 950 milyar dolara yükseldi. Salgındaki 9 aylık süreçte dünyanın en zengin 10 erkeğinin serveti ise net 540 milyar dolar arttı. Bu rakam herkesin Covid-19 aşısına erişmesini ve kimsenin salgın nedeniyle yoksulluğa sürüklenmemesini sağlamak için fazlasıyla yeterli.

*En zengin 1000 kişi maddi kayıpları 9 ay gibi bir sürede tamamen telafi edip büyük meblağlarda kâr ederken, en yoksullar için salgının ekonomik etkilerini atlatmak 10 yıldan daha uzun bir süre alabilir.

*En çok kâr eden 32 küresel şirkete getirilecek geçici bir kâr vergisi, 2020’de 104 milyar dolarlık kaynak yaratabilirdi. Bu rakam tüm çalışanlara işsizlik yardımı ve düşük ve orta gelirli ülkelerdeki çocuklar ve yaşlılara mali destek vermek için yeterli olabilirdi.

*Dünya çapında 90 yıldır görülen en büyük istihdam krizi yaşanıyor. Yüz milyonlarca insan gelirini/işini kaybetti ya da yeterli gelir elde edemediği işlerde çalışıyor.

*Salgından en çok etkilenen sektörler arasında otelcilik, lokantacılık, büro yönetimi gibi sektörler yer alıyor. Kadınların yüzde 49’u, erkeklerin yüzde 40’ı bu branşlarda istihdam ediliyor.

*Dünya genelinde kadınlar, salgından en çok etkilenen düşük ücretli ve güvencesiz işlerde erkeklere oranla daha fazla çalışıyor. Bu sektörlerde çalışan kadınların ve erkeklerin oranı eşit olsaydı, bugün 112 milyon kadın işini ve gelirini kaybetme riskiyle karşı karşıya olmayacaktı. Sağlık ve sosyal hizmet alanlarında istihdamın yüzde 70’ini oluşturan kadınlar koronaya yakalanma riskiyle daha fazla karşı karşıya.

*Koronadan ölümler düşük gelirli bölgelerde varlıklı kesimin yaşadığı bölgelerin iki katı. Ülkeler bazında etnik kesimler arasında ölümler daha fazla. Brezilya’da Afrika kökenli kişilerin Covid-19 sebebiyle ölme olasılığı beyazlara göre yüzde 40 daha yüksek. ABD’de ise siyahların ve Latinlerin Covid-19 ölüm oranları beyazlarla eşit olsaydı, bugün yaklaşık 22 bin siyah ve Latin hayatta olacaktı. Kayıtlar, İngiltere’nin en yoksul bölgelerindeki Covid-19 ölüm oranlarının en zengin bölgelerindeki ölüm oranına kıyasla iki kat daha fazla olduğunu; Fransa, Hindistan ve İspanya gibi ülkelerin yoksul bölgelerinde Covid-19 bulaş ve ölüm oranlarının diğer bölgelere oranla daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor.