Kira stopajındaki ‘indirim’in iç yüzü / MEHMET CAN YAZDI

MEHMET CAN / MALİ MÜŞAVİR

Tüm dünya ile birlikte ülkemizin de koronavirüs belasıyla başı dertte ancak ekonomisi güçlü ülkeler halkına gerekli ekonomik desteği sağlayabiliyorken, bizim gibi ülkeler ancak göz boyama hamleleriyle ve bazı sözde teşviklerle bu işi yönetmeye çalışıyor.

Kira stopaj indirimi de bunlardan sadece biri. Herkesin bildiği gibi pandemi ile birlikte %20’den %10’a indirilen kira stopaj oranı geçtiğimiz günlerde  1 Haziran 2021 tarihine kadar uzatıldı. Aslına bakarsanız böyle bir indirim söz konusu bile değil.

Kira stopajı, vergi mükellefi olmayan mülk sahiplerinin ödemesi gereken kira gelirleri vergisinin, kiracı aracılığıyla tahsil edilmesidir. Ama genel uygulamaya bakıldığında bu yük sadece kiracı mükelleflerin sırtına yüklenmiştir. Çünkü mülk sahipleri kira ücretlerini belirlerken ödemesi gereken vergileri de kiracıya yükleyerek net ücret üzerinden anlaşma yapıyorlar. Yani aslında kiracı ile hiçbir ilgisi olmayan bir vergi, kiracı tarafından ödeniyor.

%10’luk kira stopaj indirimi ise zaten hiç ödememesi gereken kiracıya bir lütuf olarak sunuluyor. Böylece bu indirim ile kiracı, zarardan yarı yarıya kara geçmiş, mülk sahibi ise bugüne kadar elde ettiği kardan yarı yarıya zarar etmiş oluyor. Yani ödeyeceği kira geliri vergisinden azaltılmış da olsa kiracının ödediği stopajı mahsup ediyor. Bu uygulamanın hiç bir doğru, ahlaki ve hukuki bir yanı yoktur. Dolayısıyla kira stopajı tamamen kaldırılmalıdır, Maliye kendi vergi tahsilatını mülk sahiplerinden başka yöntemlerle tahsil etmelidir. Ancak bu ve benzer yükleri mükelleflerin omuzlarından alarak ve vergi, SGK ertelemesi yaparak işletme ömürlerini uzatabiliriz. Aksi halde zaten ekonomik olarak kötü durumda olan işletmeler bir bir kapanacaktır. Maliye elindeki bulgurdan da olacaktır.